۲۰۰ میلیاردی شدن تگزاس به نفع کیست؟
تهران- گیشه بسیاری از فیلم‌های کمدی طی ماه‌های اخیر اگرچه مرز ۱۰۰ میلیارد تومان را درنوردیده است، اما این اتفاق که بر روی کاغذ رویکردی مغتنم محسوب می‌شود در نتیجه فیلم‌سوزی رقم می‌خورد؛ فرآیندی که اجازه نمی‌دهد تا متناسب با ظرفیت سالن‌های کشور هر فیلم طی یک چرخه طبیعی حیاتی عادی داشته باشد.
به گزارش اولین خبر، گیشه کمدی تگزاس به ۲۰۸ میلیارد تومان رسید تا این فیلم به‌تنهایی یک‌چهارم گیشه امسال را تا به امروز که ۱۵۹ روز از سال ۱۴۰۳ گذشته است، پوشش دهد.
طبیعتا خبر خوبی است که مقصد گیشه ۲ هزار میلیاردی سینمای امسال را هموارتر و نزدیک‌تر می‌کند، اما پرسش اصلی اینجاست که آیا فرآیند طبیعی اکران، زمینه را برای پروار شدن گیشه دیگر آثار سینمایی نیز فراهم می‌کند؟
قطعا اگر تگزاس در یک فضای عادی به روی پرده می‌رفت، می‌توانست خیلی زودتر از اینها به این گیشه برسد. همچنان‌که دیگر فیلم‌های کمدی نیز به چنین وضعیتی گرفتار آمده و می‌توانستند به‌تناسب، گیشه‌هایی پررونق‌تر را تجربه کنند. اما مقصر اصلی این حیات غیرعادی آثار کمدی، چه فرآیندی است؟
اکران‌های پی‌درپی؛ بلای جدید فیلم‌های کمدی
برای گیشه امسال، تا امروز، ۷ فیلم کمدی به روی پرده رفته‌اند. این ۷ فیلم در شرایطی به روی پرده رفته‌اند که مصادف با بازه‌هایی چون ماه رمضان، محرم و صفر بوده‌اند. طبیعی است که این روند اگر مستوجب تغییر نشود، برای ۶ ماهه دوم امسال، شتابان‌تر خواهد شد تا تعداد کمدی‌های اکران‌شده امسال به حدود ۲۰ فیلم برسد.
اما نکته‌ای که در این میان به فروش طبیعی این کمدی‌ها ضربه می‌زند، تقسیم سالن‌های محدود سینماهای کشور میان این آثار است. اگرچه در این سال‌ها، نهضت سالن‌سازی، رشد ناوگان این حوزه را در پی داشته و تعداد سالن‌ها را به مرز ۸۸۰ رسانده اما حتی این تعداد سالن نیز نمی‌تواند مانعی در مسیر فیلم‌سوزی باشد.
از ۷ فیلم کمدی اکران‌شده امسال، ۶ فیلم، آثار پرمخاطبی بوده‌اند که نباید طی ۵ ماه به روی پرده می‌رفتند
تمساح خونی در قالب اکران نوروزی به روی پرده رفت و آن‌قدر خوب فروخت که کسی فکرش را نمی‌کرد، امروز به گیشه ۱۷۰ میلیاردی رضایت دهد. سال گربه در ۲۲ فروردین اکران شد و توانست با تصاحب برخی سالن‌های فیلم جواد عزتی، اندکی از رشد گیشه این فیلم بکاهد. قلهک در ۲۶ اردیبهشت نمایش داده شد، اما اگرچه نتوانست تاثیر چندانی بر روی فروش ۲ کمدی سلف خود بگذارد، اما بخش محدودی از سالن‌های این ۲ فیلم را تصاحب کرد.
اکران تگزاس ۳ در هشتم خردادماه، تیر خلاصی بود بر فروش هر ۳ کمدی؛ چرا که فیلم مسعود اطیابی، عملا، بخش عظیمی از سالن‌های این ۳ فیلم را به خود اختصاص داد و منجر به خلق رکوردهایی عجیب شد. یک‌هفته بعد، خجالت نکش ۲ اکران شد که اگرچه تاثیری بر روی سونامی فروش تگزاس نداشت اما تتمه حیات ۳ فیلم کمدی ابتدای سال را گرفت و بازار آنها را به کلی کساد کرد. درحالی‌که تصور می‌شد گیشه تابستانی، با ۲ کمدی قدرتمند تگزاس ۳ و خجالت نکش ۲، روزهای خوبی را در انتظار دارد اما اکران پول و پارتی از سوم مردادماه و ملاقات با جادوگر از هفدهم همین ماه، تاحدودی معادلات را بر هم زد.
پول و پارتی با تصاحب سالن‌های تگزاس و خجالت نکش، عملا به پرفروش‌ترین فیلم روز تبدیل شد و ملاقات با جادوگر هم نقش بسزایی در کند شدن روند فروش آثار کمدی قبلی داشت.
بنابراین با یک حساب سرانگشتی متوجه می‌شویم که هیچ حاشیه امنی متوجه آثار کمدی که پررونق‌ترین گونه سینمایی این سال‌های کشور است، وجود ندارد و آنها با یک برنامه‌ریزی نه‌چندان هوشمندانه، در چنگال فیلم‌سوزی اسیر شده‌اند. طبیعی است که کمدی‌های مهم و پرمخاطب، باید در بازه‌های زمانی معین نسبت به یکدیگر به روی پرده بروند تا سبب سرشکن شدن فروش هم نشوند اما جالب آنجاست که از ۷ فیلم کمدی اکران‌شده امسال، ۶ فیلم، آثار پرمخاطبی بوده‌اند که نباید طی ۵ ماه به روی پرده می‌رفتند.
ترافیکی تصنعی که هیچ ارزش‌افزوده‌ای نصیب سینما نمی‌کند
درواقع این گیشه ۵۸۳ میلیارد تومانی که از محل نمایش این ۷ فیلم کمدی به دست آمده، می‌توانست در فرآیند چابک‌سازی، نهایتا با ۵ فیلم کمدی محقق می‌شد. اگر فرصت خوب اکران به فیلم‌های تمساح خونی، سال گربه، تگزاس ۳ و خجالت نکش، داده می‌شد و بلافاصله پس از اکران این آثار، فیلم‌های پرمخاطب کمدی به روی پرده نمی‌رفت، قطع‌به‌یقین، در کمترین حالت، همین مبلغ گیشه محقق می‌شد و تبعاتی چون فیلم‌سوزی و بی‌اعتمادی صاحبان آثار پرمخاطب به فرآیند اکران، بیشتر نمی‌شد.
اکنون در کشور در حدود ۸ هزار و ۸۰۰ سالن باید داشته باشیم که با توجه به امکانات فعلی، با کمبود ۸ هزار سالن سینما مواجه هستیم بنابراین نباید دچار ذوق‌زدگی یا تحلیل اشتباه شویم
این اکران‌های متوالی و پشت‌سرهم سبب شد تا تقریبا هیچ‌یک از فیلم‌های کمدی نتواند طی یک فرآیند طبیعی، به فروش نرمال خود برسد و این روند، در کلیت اکران، مخاطره‌آفرین به حساب می‌آید.
دوستان شورای صنفی نمایش نباید این نکته مهم را فراموش کنند که اگر چه تعداد سالن‌های سینمایی کشور به مرز ۸۸۰ باب رسیده اما همچنان با مشکلات همیشگی این حوزه دست‌وپنجه نرم می‌کنیم و اگر بخواهیم نرم استاندارد این حوزه یعنی وجود یک سالن سینما به ازای هر ۱۰ هزار نفر را ملاک قرار دهیم، باید اکنون در کشور در حدود ۹ هزار و ۱۰۰ سالن داشته باشیم که با توجه به امکانات فعلی، با کمبود بیش از ۸ هزار سالن سینما مواجه هستیم. بنابراین نباید دچار ذوق‌زدگی یا تحلیل اشتباه شویم که با رشد سالن‌های سینمایی کشور طی سالیان اخیر، روند اکران نیز باید به‌نسبت قبل تغییر کند. بلکه فرآیند اکران نیازمند نوعی چابک‌سازی هوشمندانه است.
از امروز تا پانزدهم شهریور که ماه صفر به پایان می‌رسد، سینماها برای حداقل ۵ روز تعطیل هستند و فیلم‌های کمدی نمی‌توانند خودنمایی چندانی داشته باشند. از ۱۵ شهریور نیز حداقل ۲ کمدی قیف و مفت‌بر به روی پرده می‌روند که حیات نرمال آثار کمدی کنونی را به خطر می‌اندازند و این چرخه، گویا تا پایان سال ادامه دارد و هیچ فیلم کمدی نمی‌تواند حیاتی نرمال داشته باشد. بهانه این بریزوبپاش در اکران گونه کمدی، شائبه‌هایی چون تعدد تولیدات این حوزه و احتمالا افزایش رقم گیشه است. درحالی‌که با یک بررسی ریز متوجه می‌شویم که هر ۲ گزاره، یک خطای محاسباتی محسوب می‌شود چرا که بیشترین حجم تولیدات در اختیار سینمای اجتماعی است و درثانی، ترافیک تصنعی در زمینه اکران فیلم کمدی، تنها سبب فیلم‌سوزی شده و هیچ ارزش‌افزوده‌ای را نصیب آثار کمدی یا گیشه سالانه کشور نمی‌کند.
بنابراین باید در تحلیل اکران ۶ماهه دوم امسال، نهایت هوشمندی را به خرج دهیم تا اولا، متناسب با ظرفیت کنونی سینماها، فیلم در چنته داشته باشیم و ثانیا اجازه ندهیم که ریتم استقبال مخاطب از آثار کمدی، دچار نوسان منفی شود. با در نظر گرفتن این دو پیش‌شرط، قطعا می‌توان حیات سالم‌تری برای آثار پرمخاطب سینما رقم زد و زمینه را برای شایسته‌سالاری آثاری که نمی‌توانند مخاطب انبوه جذب کنند فراهم آورد.
